🌿 Klitwortel (Arctium lappa)

De zuiverende wortel die huid, bloed en lymfe bevrijdt

🌍 Herkomst & geschiedenis

Klitwortel — ook wel grote klis genoemd — is een oeroude geneeskrachtige plant uit de gematigde streken van Europa en Azië. Ze groeit langs bosranden, weilanden en ruige paden, waar haar stevige penwortel diep in de aarde reikt om mineralen naar boven te halen.

De plant is bekend om haar "klitten": de zaden met haakjes die zich vasthechten aan kleren en dierenharen — een natuurlijke inspiratiebron voor de uitvinder van klittenband! Maar het zijn haar wortels die al duizenden jaren worden gebruikt als zuiverend en voedend middel.

In de traditionele Chinese geneeskunde (TCM) heet ze Niú Bàng Gēn en wordt ze ingezet om "hitte en toxines" uit het bloed te verdrijven, vooral bij huidproblemen zoals acne, eczeem of furunkels. In de Europese kruidengeneeskunde stond klitwortel bekend als "bloedzuiverend" en werd ze gebruikt bij jicht, reuma en onzuivere huid.

In Japan en Korea is de wortel, bekend als gobo, een populaire groente — licht bitter, rijk aan vezels en vol mineralen die de darmen voeden en het lichaam versterken.

🌿 Botanische beschrijving

Klit (Arctium lappa) behoort tot de familie van de Asteraceae. De plant kan wel twee meter hoog worden en heeft grote, hartvormige bladeren en paarse bloemhoofdjes.
De wortel wordt geoogst in het najaar van het eerste jaar, wanneer de plant haar energie nog in de wortel bewaart.

🌿 Werkzame bestanddelen

De wortel van klit is rijk aan:

• Inuline (tot 45%) – prebiotische vezel die darmflora voedt en bloedsuiker stabiliseert.

• Bitterstoffen (arctiine, arctigenine) – ondersteunen lever en spijsvertering.

• Polyacetylenen – antibacteriële en schimmeldodende werking.

• Lignanen en fenolzuren – antioxidanten.

• Essentiële vetzuren – voeden huid en celmembranen.

💡 Wetenschappelijk onderbouwd:
Onderzoek uit Phytotherapy Research (2011) en Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine (2014) toont aan dat klitwortel lever- en nierfunctie ondersteunt, ontstekingen remt en helpt bij acne en eczeem door bloedzuivering.

🌿 Werking op het lichaam

Klitwortel werkt als een diepe reiniger van bloed, huid en lymfe. Ze stimuleert het uitscheidingssysteem zonder het uit te putten — een trage, aardse reiniging die de vitaliteit opbouwt in plaats van afbreekt.

• Bloedzuiverend: ondersteunt lever en nieren bij het verwijderen van afvalstoffen.

• Lymfedrainage: bevordert afvoer van toxines via lymfestelsel en huid.

• Huidherstellend: helpt bij eczeem, acne, psoriasis en jeuk.

• Spijsvertering: stimuleert galstroom en bevordert darmwerking.

• Hormoonbalans: helpt bij hormonale huidproblemen door leverondersteuning.

• Antimicrobieel: remt de groei van bacteriën en schimmels, o.a. Candida albicans.

In het lichaam werkt klitwortel vooral op de lever-huid-as: wat de lever niet kan uitscheiden, probeert de huid af te voeren — met onzuiverheden als gevolg. Door de lever te helpen, verlicht klitwortel ook de huid.

🌿 Energetische & holistische betekenis

Klitwortel is het archetype van aarding en loslaten.
Ze groeit stevig verankerd in de aarde en leert ons hetzelfde te doen: diep wortelen, ballast loslaten, en via zachtheid reinigen.

Ze resoneert met het wortelchakra (veiligheid, vertrouwen) en het hartchakra (zelfacceptatie).
Ze helpt mensen die "vastzitten" in oude patronen, schuldgevoel of emotionele stagnatie.

Affirmatie:

"Ik reinig mijn lichaam en geest met zachtheid. Wat mij niet meer dient, mag via de aarde worden losgelaten."

Frequentie van gebruik:

• 3 weken reinigingskuur in lente of herfst.

• Kan langdurig in kleine dosis gebruikt worden bij huid- of spijsverteringsproblemen.

🌿 Dosering van tinctuur

Voor volwassenen:

• 25–30 druppels, 2 tot 3× per dag vóór de maaltijd.

Voor kinderen (vanaf 8 jaar):

• 1 druppel per levensjaar, 2× per dag in water.

Niet gebruiken tijdens zwangerschap of bij ernstige nierproblemen zonder artsadvies.

🌿 Recepten & toepassingen

1️⃣ Klitwortelthee (bloed- en huidreiniging)

Ingrediënten:

• 1 tl gedroogde klitwortel

• 1 tl brandnetelblad

• ½ tl paardenbloemwortel

Bereiding:
Laat 15 minuten trekken in 500 ml heet water.
👉 Gebruik als dagelijkse kuur voor huid en lever.

2️⃣ Klitwortel-tinctuur

Ingrediënten:

• 100 g verse, fijngesneden klitwortel

• 400 ml alcohol (40%)

Bereiding:
Laat 4 weken trekken in een afgesloten glazen pot, dagelijks schudden. Zeef en bewaar donker.
👉 Gebruik 25 druppels 2× per dag ter ondersteuning van lever en huid.

3️⃣ Klitwortel-bouillon (Japans geïnspireerd)

Ingrediënten:

• 1 middelgrote klitwortel (geschild en in reepjes)

• 1 wortel

• 1 stukje gember (2 cm)

• 500 ml water of groentebouillon

• 1 el sojasaus

Bereiding:
Kook 20 minuten, zeef en drink warm.
👉 Voedt de darmen, ondersteunt detox en geeft energie.

4️⃣ Reinigende huidlotion

Ingrediënten:

• 100 ml afgekoelde klitwortelthee

• 1 tl appelazijn

Bereiding:
Meng en gebruik als natuurlijke tonic bij acne of vette huid.
👉 Zuivert en herstelt de huidbalans.

🌿 Wetenschappelijke onderbouwing

• Chan et al., Phytotherapy Research (2011): klitwortel vermindert ontstekingsmarkers en ondersteunt leverfunctie.

• Lin et al., Journal of Natural Medicines (2014): arctigenine werkt antibacterieel en antioxidatief.

• Predes et al., Food and Chemical Toxicology (2014): beschermt levercellen tegen toxische schade.

🌿 Wanneer en waarom inzetten

Gebruik Klitwortel bij:

• Huidproblemen (acne, eczeem, psoriasis)

• Reinigingskuren of bij leververmoeidheid

• Spijsverteringsklachten of opgeblazen gevoel

• Vermoeidheid of "zwaar" gevoel in het lichaam

• Hormonale huidklachten (PMS, puberteit)

Klitwortel is de stille helper — niet spectaculair, maar diep transformerend.
Ze reinigt via zachtheid en ondersteunt de natuurlijke stroming van het lichaam zonder te forceren.

🌾 Klitwortel leert je dat ware reiniging neerkomt op overgave aan de aarde.
Ze nodigt je uit om los te laten wat niet meer voedt en je wortels te voeden met wat écht leven geeft.

https://stan.store/bodiesmindsoul

Brandy Verdickt